Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka — implikacje w praktyce lekarza rodzinnego

Mikrobiota jelitowa jest niezwykle istotna, nie tylko procesach trawienia, wchłaniania, metabolizmu, ale również w kształtowaniu odporności organizmu człowieka. Powstają liczne publikacje opisujące związki jednostek chorobowych z dysbiozą jelitową oraz ich mechanizmy. W związku z powyższym celem pracy jest synteza doniesień naukowych dotyczących roli i struktury ilościowej i jakościowej mikrobioty jelitowej, ze szczególnym uwzględnieniem bakterii: ochronnych, immunostymulujących, odżywiających nabłonek jelitowy oraz proteolitycznych. Ponadto przedstawiamy przykłady badań charakteryzujących znaczenie przedstawicieli mikrobioty jelitowej w metabolizmie organizmu. Zaburzenia mikrobioty jelitowej, czyli dysbioza jelitowa ma poważne konsekwencje w funkcjonowaniu układu pokarmowego oraz bariery jelitowej, zaburzeniach metabolicznych, autoimmunizacyjnych i psychicznych. Dlatego z punktu widzenia praktyki lekarza rodzinnego zasadnym jest poznanie nowoczesnych metod diagnostyki mikrobioty jelitowej oraz metod jej odtwarzania co może być podstawą leczenia lub wspierania terapii zasadniczej wielu chorób. . Najsilniej negatywnie na mikrobiotę jelitową wpływają antybiotyki, inhibitory pompy protonowej, niesteroidowe leki przeciwzapalne, silny stres, alkohol, zanieczyszczenie środowiska i żywności. Dysbiozę jelitową stwierdzono u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego (biegunkami, wzdęciami, zaparciami), w zespole jelita drażliwego, atopowym zapaleniu skóry oraz zaburzeniach psychicznych i neurorozwojowych (depresja, schizofrenia i autyzm). Postuluje się związek zaburzeń mikrobioty jelit z chorobami cywilizacyjnymi np. cukrzycą typu 2, otyłością i nadciśnieniem i ryzykiem wystąpienia zaburzeń układu sercowo-naczyniowego. Jednocześnie rośnie liczba piśmiennictwa dotyczącego związku procesów autoimmunizacyjnych z mikrobiotą jelitową, w chorobach (np. celiakią, cukrzycą typu 1, reumatoidalnym zapaleniu stawów, chorobami zapalnymi jelit IBD). Na podstawie badania mikrobioty (KyberKompakt Pro) można zastosować celowaną probiotykoterapię i indywidualnie dobrać leczenie w przypadku zróżnicowanych chorób. Badanie mikrobioty jelitowej pozwalające rozszerzyć rutynową diagnostykę i wspomagające lekarza w holistycznym podejściu do pacjenta.

Forum Medycyny Rodzinnej 2018;12 (2): 50–59

Pełna treść artykułu.