Partner serwisu:

Patronat medialny:

Szczepienia ochronne

3 czerwca 2010

Organizację szczepień ochronnych w Polsce reguluje ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570), która określa:

zasady przeprowadzania szczepień,

zasady ich finansowania,

rodzaje szczepień oraz

zakres szczepień obowiązkowych.

RODZAJE SZCZEPIEŃ

Obowiązkowe:

a)

dzieci i młodzieży według wieku

b)

osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie

Zalecane – niefinansowane ze środków znajdujących się w budżecie Ministra Zdrowia

dobrowolne

Minister Zdrowia w drodze rozporządzenia określa wykaz obowiązkowych szczepień ochronnych, zasady przeprowadzania i dokumentacji szczepień z uwzględnieniem
w szczególności:

chorób zakaźnych, przeciw którym prowadzone są szczepienia ochronne,

wieku i grup osób objętych obowiązkiem szczepień,

kwalifikacji osób przeprowadzających szczepienia i sposobu prowadzenia szczepień,

szczegółowych zasad dotyczących prowadzenia dokumentacji i sprawozdawczości ze szczepień z podaniem form, rodzajów, wzorów, terminów i sposobu obiegu dokumentów, w których odnotowuje się szczepienia.

W/w kwestie reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień (Dz. U. Nr 237, poz.2018 z późn. zm.)

SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE
ustalono obowiązkowe szczepienia ochronne przeciw:

1)

błonicy:

dzieci i młodzieży od 7 tygodnia życia do ukończenia 19 roku życia,

osób ze stycznością z chorymi na błonicę;

2)

krztuścowi dzieci od 7 tygodnia życia do ukończenia 7 roku życia;

3)

tężcowi:

dzieci i młodzieży od 7 tygodnia życia do ukończenia 19 roku życia,

osób zranionych, narażonych na zakażenie;

4)

nagminnemu porażeniu dziecięcemu (poliomyelitis) dzieci i młodzieży od tygodnia życia do ukończenia 19 roku życia;

5)

odrze dzieci i młodzieży od 13 miesiąca życia do ukończenia 19 roku życia;

6)

wirusowemu zapaleniu wątroby typu B:

dzieci i młodzieży od dnia urodzenia do ukończenia 15 roku życia,

uczniów szkół medycznych,

studentów wyższych szkół medycznych,

osób wykonujących zawód medyczny narażonych na zakażenie HBV,

osób z otoczenia chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu B i nosicieli HBV,

innych osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie;

7)

gruźlicy dzieci i młodzieży od dnia urodzenia do ukończenia 19 roku życia;

8)

wściekliźnie osób pokąsanych lub oślinionych przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę;

9)

różyczce dziewcząt od 13 roku życia do ukończenia 19 roku życia;

10)

śwince dzieci i młodzieży od 13 miesiąca życia do ukończenia 19 roku życia;

11)

przeciw Haemophilus influenzae typu b dzieci od 7 tygodnia życia do ukończenia 7 roku życia.

12)

przeciw pneumokokom:

a)

dzieci od 2 miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia po urazach i z wadami ośrodkowego układu nerwowego przebiegającymi z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego lub chorujące na:
- przewlekłe choroby serca z niewydolnością układu krążenia,
- schorzenia immunologiczno-hematologiczne,
- małopłytkowość idiopatyczną,
- ostrą białaczkę, chłoniaki, sferocytozę wrodzoną,
- asplenię wrodzoną lub po splenektomii,
- zespół nerczycowy o podłożu genetycznie uwarunkowanej strukturopatii,
- pierwotne zaburzenia odporności,
- zakażone HIV,
- przed planowanym przeszczepem lub po przeszczepie szpiku, narządów wewnętrznych lub wszczepieniu implantu ślimakowego,

b)

dzieci przedwcześnie urodzone do ukończenia 1 roku życia chore na dysplazję oskrzelowo-opłucną

13)

przeciw ospie wietrznej:

a)

dzieci do ukończenia 12 roku życia:
- z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,
- z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji,
- zakażone HIV,
- przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią,

b)

dzieci do ukończenia 12 roku życia z otoczenia osób określonych w lit. a
- które nie chorowały na ospę wietrzną

 

Szczepienia obowiązkowe odbywają się zgodnie z programem szczepień, który ogłasza w drodze obwieszczenia Główny Inspektor Sanitarny w formie komunikatu, w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw Zdrowia, publikowanego do końca 31 października roku poprzedzającego realizację Programu Szczepień Ochronnych (na podstawie art.17, ust.11 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi). Koszty zakupu szczepionek do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych, zgodnie z art. 18, ust. 7 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, finansowane są z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

Koszty obowiązkowych szczepień:
Obowiązkowe szczepienia ochronne osób ubezpieczonych przeprowadzają świadczeniodawcy, z którymi Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowy na te świadczenia. Koszty przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych, są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Jeżeli osoba ubezpieczona dokona obowiązkowego szczepienia ochronnego u świadczeniodawcy, który nie ma podpisanej umowy na te świadczenia z Narodowym Funduszem Zdrowia, koszty preparatu oraz koszty przeprowadzenia szczepienia ponosi ta osoba.

Koszty szczepień ochronnych obowiązkowych dla osób nie ubezpieczonych w całości finansowane są z budżetu państwa.

Zasady finansowania kosztów szczepień reguluje Minister Zdrowia w drodze rozporządzenia z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie trybu finansowania z budżetu państwa kosztów świadczeń zdrowotnych, udzielanych w związku z chorobami zakaźnymi i zakażeniami (Dz.U.02.63.577), wydanego na podstawie art. 6 ust. 9, art. 16 ust. 5, art. 19 ust. 6, art. 29 ust. 3 i art. 31 ust. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach.

Obowiązkiem lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną jest powiadomienie osoby obowiązanej do poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym lub osoby sprawującej prawna lub faktyczną pieczę nad osoba małoletnią, jest powiadomienie tej osoby o obowiązku poddania się szczepieniom ochronnym obowiązkowym, co wynika z art. 17, ust.9 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

SZCZEPIENIA ZALECANE
Oprócz szczepień obowiązkowych są także szczepienia zalecane. Wykaz szczepień ochronnych zalecanych dla określonych grup osób z uwagi na wiek, stan zdrowia, sytuację epidemiologiczną występującą na danym terenie oraz przemieszczanie się poza granice Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem wymagań innych krajów oraz zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia określa w drodze rozporządzenia Minister Zdrowia (art.19, ust.9 i 10 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.)
Koszty zakupu preparatów do szczepień zalecanych ponosi osoba poddająca się szczepieniu.

Koszty badania i przeprowadzenia szczepienia osób ubezpieczonych pokrywane są na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, z wyjątkiem szczepień wykonywanych w związku z podróżą za granicę.
Zalecane szczepienia ochronne osób ubezpieczonych przeprowadzają świadczeniodawcy, z którymi NFZ zawarł umowy na te świadczenia. Obowiązkiem lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, wybranego przez osobę ubezpieczoną, jest poinformowanie o szczepieniach zalecanych.

Jeżeli osoba ubezpieczona dokona zalecanego szczepienia ochronnego u świadczeniodawcy, który nie ma podpisanej umowy na te świadczenia z Narodowy Fundusz Zdrowia, koszty przeprowadzenia szczepienia ponosi ta osoba.

Koszty przeprowadzania zalecanych szczepień ochronnych osób nieubezpieczonych ponoszą w całości te osoby (art.19, ust.4 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).

SZCZEPIENIA OCHRONNE WSKAZANE NA DANYM STANOWISKU PRACY
W celu zapobiegania szerzeniu się chorób zakaźnych u osób pracujących, narażonych na działanie czynników biologicznych przeprowadza się, po uzyskaniu ich zgody, szczepienia ochronne wskazane na danym stanowisku pracy (art.20, ust.1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).
Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności, mając na względzie ochronę zdrowia pracowników, funkcjonariuszy i żołnierzy narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych w trakcie wykonywania czynności zawodowych (art.20, ust 4 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi).

O rodzaju wskazanego szczepienia ochronnego pracodawca informuje pracownika.
Koszty przeprowadzania szczepień ochronnych wskazanych na danym stanowisku pracy oraz preparatów do tych szczepień ponosi pracodawca.

INNE SZCZEPIENIA
Koszy pozostałych szczepień pokrywane są w całości przez osobę poddającą się szczepieniu. Dotyczy to np. szczepień dla osób wyjeżdżających do krajów tropikalnych.