Priorytety Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego

1.

przekształceniu dużych szpitali psychiatrycznych w placówki specjalistyczne (nadal poważnym problemem opieki stacjonarnej jest nadmierna koncentracja łóżek w dużych szpitalach psychiatrycznych);

2.

tworzeniu oddziałów psychiatrycznych w szpitalach ogólnych (oddziały psychiatryczne przy szpitalach ogólnych pozwalają na wyrównanie dostępności terytorialnej opieki stacjonarnej oraz zmniejszają stygmatyzację osób hospitalizowanych z powodu zaburzeń psychicznych);

3.

zwiększeniu udziału pozaszpitalnych form opieki zdrowotnej w rehabilitacji psychiatrycznej (mimo że w ostatnim dziesięcioleciu liczba oddziałów dziennych wzrosła dwukrotnie, nadal nawet mieszkańcy wielu większych miast mają kłopoty z dostępem do tej formy opieki).

1.

profilaktyka - głównym priorytetem w europejskiej polityce zdrowotnej, dotyczącej promocji zdrowia psychicznego, jest opracowanie w każdym kraju członkowskim UE Planu Działania obejmującego profilaktykę i promocję zdrowia psychicznego oraz uwzględniającego potrzeby danego państwa. Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego jest praktyczną realizacją tego postulatu. Jednak promocja zdrowia nie powinna ograniczać się do działań edukacyjno-promocyjnych. Istnieje pilna konieczność uwzględniania tych zagadnień nie tylko w polityce zdrowotnej i społecznej, ale także w polityce ekonomicznej, przy podejmowaniu decyzji gospodarczych i organizacyjnych. Promocja zdrowia, w tym promocja zdrowia psychicznego, powinna być obecna we wszystkich politykach i strategiach rozwoju kraju, na szczeblu centralnym, lokalnym, w szkołach, uczelniach, zakładach pracy i administracji.

2.

zaburzenia depresyjne - w latach 1999-2008 liczba osób leczonych z powodu zaburzeń afektywnych w opiece ambulatoryjnej zwiększyła się o 70% (z ponad 150 000 do ponad 260 000). Wskaźnik zapadalności w opiece ambulatoryjnej w 1999 roku wynosił 108 na 100 tys. ludności, a po 10 latach - 150 (wzrost o 39%).

3.

samobójstwa - samobójstwo stanowi siódmą pod względem częstości przyczynę zgonu (samobójstwa stanowią przeciętnie ponad 1,5% wszystkich zgonów). Stale rosnący poziom samobójstw, oscylujący między 14 a 17 przypadków na 100 tys. ludności, wskazuje na potrzebę działań prewencyjnych oraz konieczność opracowania, a następnie wdrażania, Programu Zapobiegania Samobójstwom - co jest planowane w roku 2011 roku w ramach Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.

4.

zaburzenia geriatryczne, związane ze starzeniem się – do tego typu zaburzeń psychicznych, będących najczęściej skutkiem chorób somatycznych, należą: zespoły depresyjne (np. do 40% po udarze) i zaburzenia świadomości (do 30% wśród chorych hospitalizowanych w oddziałach somatycznych). Do odrębnej grupy zaburzeń, których czynnikiem ryzyka jest wiek, należą zespoły otępienia (do 10% populacji po 65 roku życia).

5.

zaburzenia spowodowane używaniem alkoholu – obserwuje się stały wzrost liczby zgonów spowodowanych schorzeniami bezpośrednio związanymi ze spożywaniem alkoholu, takimi jak: choroby wątroby, zatrucia i zaburzenia psychiczne związane z alkoholem. W roku 1999 z powodu tych chorób zmarło niewiele ponad 8 tysięcy osób, w roku 2008 – 11 600. Tylko w ostatnich pięciu latach skumulowana nadwyżka zgonów z powodów bezpośrednio związanych z alkoholem (nie licząc urazów i wypadków) wyniosła ponad 11 tysięcy.

6.

przewlekłe, nawracające choroby typu schizofrenicznego i afektywne - w 1999 roku na przewlekłe, nawracające choroby psychotyczne i urojeniowe łącznie leczyło się w opiece ambulatoryjnej ponad ćwierć miliona osób, po 10 latach – prawie 350 tysięcy. Wskaźnik rozpowszechnienia wzrósł o 34% (z 670 do 897 na 100 tys. ludności). W opiece całodobowej w roku 1999 hospitalizowano 53 500 osób, po 10 latach – 56 300. Wskaźnik rozpowszechnienia wzrósł o 6% (ze 139 do 148 na 100 tys. ludności).