Informacja Ministerstwa Zdrowia na temat leczenia chorych na hemofilię

„Narodowy Program Leczenia Hemofilii na lata 2005-2011” obejmuje zakup czynników krzepnięcia, które są finansowane w 100 proc. z budżetu państwa. Przyczynił się on znacznie do poprawy leczenia chorych, co najlepiej obrazuje systematyczny wzrost wskaźnika zużycia czynnika VIII w przeliczeniu na 1 mieszkańca rocznie. Warto podkreślić, iż zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) minimalny poziom ww. wskaźnika wynosi 2 jednostki czynnika VIII w przeliczeniu na 1 mieszkańca. W Polsce wskaźnik zużycia czynnika VIII na 1 mieszkańca wyniósł: w 2007 r. - 2,1 jednostki, w 2008 r. - 2,6 jednostki, w 2009 r. - 3,7 jednostki, w 2010 r. - 4,5 jednostki. Oznacza to ciągły wzrost nakładów finansowych na zakup czynników krzepnięcia, co w rezultacie prowadzi do stopniowego podnoszenia standardów opieki zdrowotnej nad tą grupą chorych.

Na zakup czynników krzepnięcia wydatkowano w poszczególnych latach:
- 2005 r. – 84 000 000 zł,
- 2006 r. – 95 340 000 zł,
- 2007 r. – 117 570 000 zł,
- 2008 r. – 150 430 000 zł,
- 2009 r. – 156 672 000 zł,
- 2010 r. – 192 036 000 zł

Od 1 sierpnia 2008 r., zgodnie z decyzją Minister Zdrowia Ewy Kopacz, jedno z zadań „Narodowego Programu Leczenia Hemofilii na lata 2005-2011”, dotyczące wdrożenia pierwotnej profilaktyki krwawień śródstawowych u dzieci chorych na hemofilię, zostało przeniesione do terapeutycznego programu zdrowotnego „Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B”, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W związku z powyższym, od sierpnia 2008 r. dzieci chore na hemofilię A i B zostały objęte programem profilaktyki krwawień czynnikami osoczopochodnymi. Był to przełomowy moment w leczeniu hemofilii w Polsce, bowiem po raz pierwszy w historii resortu zdrowia udało się wprowadzić leczenie profilaktyczne krwawień śródstawowych u dzieci, co w przyszłości zaowocuje redukcją liczby ortopedycznych zabiegów wszczepiania endoprotez, jakie przeprowadza się u dorosłych z zaawansowaną artropatią hemofilową. W ramach przedmiotowego programu, młodzi pacjenci, w zależności od rodzaju hemofilii i postaci choroby, dostają czynniki krzepnięcia dwa lub trzy razy w tygodniu, celem zapobiegania wylewom czy krwawieniom śródstawowym.

W celu dalszego podnoszenia standardu leczenia tej grupy chorych, dzięki staraniom Ministra Zdrowia, w dniu 15 stycznia 2010 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 stycznia 2010 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz.U. 2010 nr 5 poz. 29), w którym wprowadzone zostały kolejne zmiany. W załączniku do niniejszego rozporządzenia w części I „Wykaz świadczeń gwarantowanych z zakresu terapeutycznych programów zdrowotnych” pod pozycją 26 „Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B” zostały określone warunki realizacji terapeutycznego programu zdrowotnego, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dzięki wprowadzeniu nowej wersji przedmiotowego programu, rozwiązany został problem dzieci chorych na hemofilię A i B z inhibitorem. Zgodnie z zapisami wyżej wymienionego zarządzenia, w nowej wersji programu, wprowadzony został program wywołania tolerancji immunologicznej dla wszystkich dzieci chorych na hemofilię powikłaną nowo powstałym krążącym antykoagulantem (inhibitorem), - o mianie powyżej 5 B.U. oraz o mianie niższym lub równym 5 B.U. w przypadku przetrwania powyżej 6 miesięcy od momentu wykrycia.

Kolejnym usprawnieniem jest wprowadzenie systemu bezpłatnych dostaw do domu pacjenta koncentratów czynników krzepnięcia wraz z niezbędnym dodatkowym sprzętem jednorazowego użytku oraz środkami dezynfekującymi. Przedmiotowe świadczenie obejmuje również odbiór przez dostawcę wydanego sprzętu jednorazowego i jego utylizację.

Bardzo istotnym krokiem w leczeniu hemofilii w Polsce jest wprowadzenie do leczenia i profilaktyki krwawień rekombinowanych czynników krzepnięcia VIII i IX. W ramach terapeutycznego programu zdrowotnego „Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B”, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, nowozdiagnozowane dzieci z ciężką postacią hemofilii A i B, wcześniej nie leczone czynnikami osoczopochodnymi, mają zagwarantowane koncentraty rekombinowanych czynników krzepnięcia, odpowiednio czynnika VIII lub IX, co najmniej II generacji, w ramach modułu profilaktyki pierwotnej.

Natomiast, zgodnie z założeniami programu „Narodowego Programu Leczenia Hemofilii na lata 2005-2011”, w ramach budżetu na rok 2010 przedmiotowego programu, został sfinansowany zakup rekombinowanych czynników krzepnięcia VIII i IX, co najmniej
II generacji, z przeznaczeniem na zabezpieczenie leczenia krwawień śródstawowych czy zabiegów chirurgicznych u pacjentów w wieku do 18 roku życia, chorych na ciężką postać hemofilii A i B, nie leczonych dotychczas czynnikami krzepnięcia osoczopochodnymi, zakwalifikowanych do modułu pierwotnej profilaktyki krwawień rekombinowanymi czynnikami krzepnięcia (moduł 1.2 programu „Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B”). Umożliwia to zastosowanie doraźnego leczenia takim samym rodzajem preparatów, jakie mają zagwarantowane mali pacjenci w ramach modułu 1.2 programu „Zapobieganie krwawieniom u dzieci z hemofilią A i B”.

W związku z faktem, że realizacja obowiązującego programu zdrowotnego Ministra Zdrowia „Narodowy Program Leczenia Hemofilii na lata 2005-2011” kończy się 31 grudnia 2011 r., w celu zapewnienia kontynuacji leczenia chorych na hemofilię i pokrewne skazy krwotoczne, niezbędne jest wdrożenie kolejnej edycji programu na lata 2012-2018. Niebawem rozpoczną się prace Zespołu do spraw opracowania Narodowego Programu Leczenia Hemofilii na lata 2012-2018 pod przewodnictwem prof. dr hab. med. Krystyny Zawilskiej. Rozważane jest powstanie dwustopniowego systemu leczenia chorych na hemofilię i pokrewne skazy krwotoczne, utworzenie jednolitego rejestru chorych oraz w pełni bezpłatne leczenie domowe wraz z dostawą koncentratów czynników krzepnięcia do domu chorego. Kwestie dotyczące rodzaju stosowanych czynników krzepnięcia oraz określenia docelowej grupy pacjentów będą podejmowane przez członków powołanego Zespołu i akceptowane przez Ministra Zdrowia.

/-/ Piotr Olechno
Rzecznik Prasowy